Seculier Boeddhistische Retraite – Vlog #1: Wat is een retraite?

 

Ik heb van mijn 8-daagse retraite in Beatenberg, Zwitserland een video gemaakt. Ik heb het idee om van de retraites die ik zowel zelf neem, als ook de retraites die ik zelf begeleid video’s te maken.

Het is een combinatie tussen een documentaire en een vlog. De video is zowel meditatief als informatief. Naast de prachtige beelden van de Zwitserse Alpen, leg ik onder meer uit welke meditatievormen ik beoefen en wat de verschillen hier tussen zijn. Daarnaast vertel ik over de effecten die deze retraite, maar ook andere retraites op mij hebben gehad.

Volg ook mijn: Youtube kanaal Meditatie Gerjan

Bekijk ook mijn Geleide meditaties

 

Video ondertiteling

Hieronder de ondertiteling, vooral bedoeld voor zoekmachines.

Seculier Boeddhistische Retraite

Meditatie Centrum Beatenberg, Zwitserland

Mijn naam is Gerjan Schoemaker en ik begeleid meditatie retraites en daarnaast ga ik zelf ook regelmatig in retraite. Daarvan ga ik vanaf nu  een aantal video’s maken en met deze video’s probeer ik je inspireren en ook informeren door dieper in te gaan op de achtergrond achter meditatie. Deze eerste retraite ga ik naar een seculier boeddhistisch retraite begeleid door Steven Bachelor en Martine Batchelor. Seculier boeddhistisch wil met name zeggen dat het bekeken wordt, het boeddhisme,  vanuit deze tijd. Bepaalde overtuigingen en geloofsovertuigingen en dogma’s worden vooral nader bekeken dan ook geïnterpreteerd vanuit onze je huidige huidige manier van denken.

Meditatief en informatief Vlog.

Ter voorbereiding van de retraite mediteer ik iedere dag meer dan normaal.

Over 3 dagen ga ik in retraite, in Zwitserland. 
Een retraite van acht dagen. Deze zou begeleid  worden door Steven Batchelor maar nu is het helaas zo dat Stephen en Martine Batchelor zich in een gebied bevinden in Frankrijk van waaruit ze niet mogen uitreizen. Hun assistent Katrin Auf der Heyde zal dan de retraite begeleiden. Het is in Beatenberg, in Zwitserland. Het duurt acht dagen. Acht dagen mediteren. Acht dagen naar binnen keren.

…conditie. Ja, het is wel even een klim. Ik dacht, ik dat doe ik wel.

Moet je kijken wat mooi. Dat had ik helemaal nog niet gezien.

Ik ben al in Zwitserland. Ooo,.. Waar ben je nu? In het retraitecentrum.
Dan mag je toch niet praten? Nog heel even. Even kijken.. Drie 
kwartier dan gaan we de stilte in en mag ik acht dagen niet praten. 
Maar nu nog heel even. Daarom bel ik nu even. Dan ik nog even met 
jullie praten. Dat is toch fijn?

Ja dat is wel een beetje vreemd hoor.

Het is wel passend om nu iets voor te lezen uit een boek van Steven Batchelor,  

Zijn nieuwste boek ‘The art of solitude’ en hij heeft daar weer iets geciteerd van Michel de Montaigne en ik zal dit verkort voorlezen. 
“We zouden een aparte kamer moeten hebben waar we onze conversatie met onszelf voortzetten in privacy zonder contact en communicatie met de buitenwereld. Waar we kunnen praten en lachen met naar onszelf alsof we geen vrouw, geen kinderen, geen bezit, geen assistenten en geen bedienden.”

De retraite begint en het programma valt mij mee. We staan op om kwart over zes en overwegend door de dag heen doen we veel loop- en zitmeditaties van half uur of drie kwartier en daarnaast krijgen we ook instructies en inspirerende verhalen of ook wel Dhamma talks.

Ik zal uitleggen hoe ik meestal tijdens een retraite mediteer.  

Het verschilt per keer en voor iedereen is het anders. Natuurlijk zijn er wel bepaalde basis methoden om te mediteren mediteren.

Ik begin meestal met een vorm van concentratiemeditatie en daarmee richt ik de aandacht op de buikademhaling ik merk op hoe de buik uitzet op de inademing en weer daalt op de uitademing en ik heb de intentie om daar de hele retraite, bij wijze van, bij te blijven. In ieder geval hele meditatiesessie van drie kwartier. Meestal drie kwartier. En natuurlijk lukt dat niet. En zeker niet in het begin van de retraite dan zijn er vaak allemaal ofwel ideeën of verhalen waar je in zat vanuit het dagelijks leven nog. In 
het begin is de mind vaak nog heel druk en daarom juist beoefening concentratiemeditatie om die mind, ik noem het ook wel de monkey mind, meer tot verstilling te krijgen en dat doe ik dus door mijn aandacht te richten op de buikademhaling. Ik merk op dat de buik uitzet op de inademing en weer daalt op de uitademing en ik probeer mijn aandacht gericht te houden op de sensaties die ik daarbij 
kan waarnemen. Ik mediteer zeker in het begin meestal met de ogen gesloten. Mijn ogen dicht ik merk op van… rijzen… dalen. Ik let dan met name op de sensaties die ik kan voelen in mijn lichaam en natuurlijk komen ook geluiden voorbij… andere zintuigelijke indrukken, ook gedachten, maar ik probeer, terwijl die allemaal voorbij komen, ook tegelijkertijd mijn aandacht nog bij het rijzen en dalen van de buik te houden. En telkens als ik merk van ‘hey ik ben afgeleid’, ik 
zit in gedachten of iets dergelijks… dan benoem ik dat ‘gedachten, gedachten’ elke keer weer aan de aandacht terug naar de buik ademhaling. Zo ga ik steeds terug, steeds terug. Elke keer als ik merk van o, ik ben afgeleid, en zeker in begin van de retraite is dat dus vaak, het kan best zijn 
dat ik van de drie kwartier maar een paar momenten hebt dat ik denk van wel ‘nu was ik echt mijn aandacht bij de buikademhaling’. Dat zal misschien bij elkaar een aantal minuten zijn. En naarmate de 
retraite vordert wordt dat steeds meer. Meestal, het verschilt dus heel erg per retraite. Ook met wat je.. waar je in je leven mee te dealen hebt. Dus dat speelt natuurlijk ook mee, de omstandigheden. Maar in mijn geval dus ook deze retraite merkte ik inderdaad dat het echt nodig was om met de aandacht bij de buikademhaling te houden om tot diepere concentratie en daarmee ook tot grotere opmerkzaamheid te komen. Op een gegeven moment, in het geval van deze retraite was acht dagen… op een gegeven moment dan, ja dan ga ik over tot meer inzicht-meditatie, ook wel Vipassana meditatie en dan gebruik ik mijn ademhaling nog steeds als anker, maar zodra ik afgeleid raak… bijvoorbeeld als iets meer mijn aandacht vraagt… dus bijvoorbeeld geluiden, er zijn geluiden… wordt dat mijn nieuwe meditatieobject. Dan benoem ik dat ook als geluid.. geluid… net zo lang tot het naar de achtergrond verdwijnt en dan richt ik 
mijn aandacht weer op het rijzen en dalen van de buik. Soms dan ben je alsnog weer afgeleid voor lange termijn dat je lang in gedachten zit… dan benoem het als gedachten.. gedachten. En vaak al doordat je het opmerkt en benoemd als ‘gedachten’ is er mogelijk, vaak al, om uit het verhaal te stappen en je aandacht weer terug te brengen naar de buikademhaling. Dus dat is een andere vorm die ik na de concentratiemeditatie vaak toepas.  

Wat ik ook wel toepas is een soort van keuzeloos gewaarzijn. Ik stem mij dan af op mijn bewustzijn en ik ben opmerkzaam op wat zich aandient in het bewustzijn. Ik heb mijn ogen gesloten en ik richt niet specifiek mijn aandacht op de ademhaling of ergens anders op, maar ik merk op wat zich aandient. Dus dat kunnen geluiden zijn, gedachten, lichamelijke gewaarwordingen, pijntjes zou heel goed kunnen of kriebel… Wat 
zich wat zich ook maar aandient en dat kun je dan eventueel benoemen meestal als ik keuzeloos gewaar ben, dan benoem ik het niet maar ben ik echt gewoon puur opmerkzaam op wat zich allemaal wel niet afspeelt en aandient in het bewustzijn.

Dus dat zijn eigenlijk de drie vormen. 
Concentratiemeditatie, Vipassana meditatie met een anker, en de laatste is eigenlijk ook een vorm van Vipassana meditatie, maar dan meer een ‘keuzeloos gewaarzijn’. Zonder een meditatieobject…, of zonder een vást meditatieobject, dus zonder anker.

Na het ontbijt en het avondeten heb ik veel tijd over. Lange pauzes. Vooral de  eerste dagen ga ik dan veel wandelen. Ik heb geluk want het is echt prachtig weer en het zicht is daardoor ook goed, je kan heel 
ver kijken. De omgeving is gewoon adembenemend.

Tijdens het wandelen wordt opeens mijn aandacht getrokken door een bepaald geluid. Het klinkt als muziek van een heleboel bellen. Een 
soort van klankschaal concert. Gezien ik  niet eerder in Zwitserland ben geweest duurt het een aantal seconden voordat ik besef wat het is.

Sommige Boeddhisten en Advaita’s zouden zeggen ‘er is geen koe’. Vanuit een bepaald perspectief is dat ook zo. Maar vanaf het perspectief waarvan ik nu kijk, zijn er wel degelijk koeien en kan ik genieten van het concert dat ze mij geven.

Hoe is deze retraite voor mij verlopen? Eigenlijk anders dan ik had verwacht. En daar ga je al, ik had dus blijkbaar verwachtingen. En ze zeggen ook altijd, ga de retraite zonder verwachting in.  

In principe had ik ook niet echt verwachtingen, maar had ik toch stiekem een hoop. De vorige  keer dat ik namelijk acht dagen in retraite ben 
geweest heb ik, wat ze in het boeddhisme noemen, een ‘Jhana’ gehad. Jhana’s zijn een soort staat van van concentratie waarin je kunt belanden en je hebt verschillende stadia daarin. Het was een hele bijzondere ervaring. Wat ik zelf ervaarde is  dat… het gebeurde tijdens de loopmeditatie. 
Ik was aan het lopen en ik bracht mijn voet omhoog en ik zet mijn voet neer.. op een gegeven moment merk ik ‘wow’ wat ben ik geconcentreerd. Een een bepaald gevoel komt op in je lichaam een bepaalde mate van vreugde en.. het voelde heel goed en alles leek in slow motion te gaan. Dus 
die voet ging omhoog.. ik zet die voet weer weer neer.. ik was super opmerkzaam. Voet weer omhoog en weer… Super geconcentreerd en super opmerkzaam op wat er allemaal gebeurde. Mijn zintuigen leken extra goed goed te werken.  

Vervolgens was de drie kwartier over en moesten we naar de zaal toelopen voor de zitmeditatie, en ik kan me goed herinneren dat ik door de 
gang liep naar de zaal en dat ik het gewoon vast hield… het gaat gewoon door. En toen keek ik naar de zitmeditatie daar ging het ook door.  

De buikwand zette uit en die ging weer in.. Het was echt een hele bijzondere ervaring. Ook de lichaamsgrenzen leken te vervagen. Alles werd meer één. Het was echt een geweldige ervaring dus ik dacht van als ik nu weer in retraite ga voor acht dagen, misschien dat er wel weer zo’n Jhana gaat komen. Ik wist wel van.. grote kans dat dat niet zomaar weer opnieuw gebeurt en zeker niet als je er naar verlangt. Maar goed, ik kon er toch niet 
veel aan doen dat er toch stiekem een hoop was dat het toch zou kunnen gebeuren. Dus wat gebeurde er? De eerste paar dagen was ik ook heel fanatiek bezig met die concentratie meditatie om tot een diepere vorm van concentratie te komen maar juist omdat ik dat zo graag wou, kwamen er ook allerlei gedachten bij kijken wat mij eigenlijk dus er verder vanaf bracht. Dus de retraite verliep heel anders dan ik gewend ben en ik kwam eigenlijk wel tot een goede mate van concentratie, kalmte, heel sereen.. Dat heb ik heel vaak tijdens retraites.. maar die Jhana die kwam niet niet.

Wat ik voor de rest ook miste, en dat is wel bijzonder eigenlijk… Waren bepaalde hindernissen die ik eerder bij langere retraites altijd wel had. Zo had ik altijd last van mijn lichaam. Ik had de eerste retraites die ik deed, dat waren vaak korte retraites van misschien maar vier dagen.. 
Vaak al de tweede of derde dag kreeg al last van mijn lichaam. Inmiddels heb ik heel veel zit uren natuurlijk gemaakt in mijn meditatie geschiedenis, inmiddels. En beoefening ook best wel veel yoga, 
dus ik kon gewoon heel lang blijven zitten zonder dat ik pijntjes kreeg en ik miste dat ergens wel. Ik kan mij nog goed herinneren toen mijn lichaam… ik had echt heel veel last van mijn lichaam. Dat ik met lopen echt krom ging lopen… dat ik ook dacht van ‘waar doe ik dit voor’. Maar ik wist heel goed waarvoor ik het deed, dus daarom kon ik het ook heel goed.. ondergaan 
zou je het kunnen noemen. Of toelaten en… Het voordeel van als je lichaam zoveel de aandacht vraagt, is dat je mind niet zoveel kans heeft om met andere dingen bezig te zijn. 

Dus de verhalen die bleven meer weg doordat je volledig met je aandacht bij je lichaam was. Dus ergens de hindernis, de pijn van je lichaam, die hielp mij eigenlijk om tot een bepaalde concentratie te komen. Dat merkte je vaak ook dat naarmate de retraite verder verliep, dat de pijn meer uit mijn lichaam ging en dat ik daardoor juist meer kon ontspannen. Dus spanningen leken ook uit mijn lichaam te verdwijnen. Vaak daarna voelde ik mij echt stuk helderder en open… en ergens miste ik dat. Maar ik was ook wel heel blij dat het ook wel, natuurlijk, een prettige zit- en loopmeditatie waren. En datzelfde geldt ook wel voor een soort van vaagheid. Ik heb meestal bij retraites dat in begin is de mind nog heel druk en opgegeven moment wordt de mind juist heel vaak vaag en troebel en wordt ik slaperig. Word ik moe. Maar dat duurt dan een dag of misschien soms maar een halve dag en als die vaagheid dan wegtrekt. Als mist die weggaat… wordt het vaak heel helder en en dus ook heel kalm.  

En ergens hoopte ik dus ook even die vaagheid gaan krijgen, zodat daarna die helderheid zou ontstaan. Maar ook dat bleef uit. Ik had geen 
enkel… van die acht dagen is er geen moment geweest dat ik slaperig was in de meditatie. Dat was voor mij ook uniek. Misschien heeft dat ook weer te maken met de omstandigheden waar ik mij nu in bevind. In mijn mijn leven. Of misschien zelfs wel door de berglucht. We zaten natuurlijk hoog 
in de bergen, wat ook goed was voor de energie en vitaliteit. Wat het ook was… Het is ook weer een verhaal. Ik laat het ook weer het midden, maar het is wel grappig om te constateren dat ik die hindernissen ergens wel miste. 

Maar uiteindelijk kwam ik echt wel… maar het duurde best wel lang. Langer dan ik eigenlijk dus gewend ben… kwam ik wel tot die kalmte 
en concentratie en uiteindelijk ook wel tot die helderheid.

Dit is het eerste moment na de retraite. We hebben nu alleen nog maar  werkmeditatie hierna en ik dacht ik ga toch al gauw even wat opnemen omdat het nu nog een heel puur moment is. Ik voel mij heel helder. Heel zacht. Mijn hele lichaam voelt zacht aan…

Om Mani Padme Hum…

Na de retraite blijf ik nog zo’n drie dagen in Interlaken, om van daaruit de bergen in te trekken. En daar te wandelen, te mediteren, te schrijven.

In november begeleid ik nog een Vipassana retraite, samen met Tamara van Well, die gaan wij zelf begeleiden. En ik ben ook van plan om daar een video van te maken. Dus volg mijn kanaal dat kan volgens mij door op de rode button hieronder te klikken.  

Daarnaast zou je me ook heel erg helpen om een like te geven dat kan kan daar ergens onderin.

 

DIT WAS VLOG #1

SECULIER BOEDDHISTISCHE RETRAITE IN BEATENBERG, ZWITSERLAND.

WAT IS EEN RETRAITE?

Bekijk hier de video waarin ik vertel over mijn ervaring en uitleg geef over verschillende meditatietechnieken en wat een retraite is.

Overzicht komende activiteiten